Geldzaken

Niemand, maar dan ook echt helemaal niemand, heeft een cent vertrouwen in de pesos. Wij niet, de Cubanen niet, de Cubaanse overheid niet. Op de luchthaven kun je niet eens met pesos betalen, maar moet je in euro's, US-dollars of Canadese dollars betalen. Als wisselgeld krijg je pesos terug en dan kan de boodschap niet anders zijn dan dat de overheid graag euro's wil en af wil van haar pesos (die je op de luchthaven dus niet kunt besteden en die je alleen nog kunt uitvoeren (of weggeven).

De officiele koers van een euro ten opzichte van de pesos is 1 op 28; we hadden voor de eerste avond een pakket besteld met onder meer de eerste pesos tegen deze koers. En zo zaten we de eerste avond te rekenen. Onze eerste mojito kostte 200 pesos wat volgens de officiele koers ruim 7 euro is. Dat betalen we in Arnhem, maar natuurlijk niet in Cuba.

En geloof ons, niemand rekent met deze koers. De casas vragen voor een fles water 2 euro of anders 200 pesos. De Cubaanse overheid (Cubatur) vraagt voor haar tours te betalen in euro's en niet pesos en hetzelfde geldt voor het autoverhuurbedrijf.

En dus was de keuze snel gemaakt: wisselen op straat en om kort te gaan: we hebben in totaal gemiddeld gewerkt met een koers van 97 pesos en vanaf week 2 wisselden we niet meer voor minder dan 105 pesos. De grootste smak hebben we gewisseld voor 110 pesos.

En dan kost een mojito van 120 pesos opeens iets meer dan een euro.

Wie wisselt?

Waar we in het begin een beetje mee zaten was de vraag, waar je die wisselaars vindt. Geen zorgen, want ze vinden jou. Opeens staan ze naast je of een verkoper of ober komt opeens met de vraag: Change? Ons advies: zoek de rek op en wees bereid een bod af te wijzen en door te lopen. Blijken een aantal mensen niet hoger te gaan, dan moet je wat water bij de wijn doen.

Ben je het eens, neem dan je tijd om alles goed na te tellen. Het natellen van 300 euro gaat sneller dan 33.000 pesos. Zorg dat je voldoende tijd en plek neemt en check ook de biljetten op een watermerk. Enne, midden op het plein is geen goede plek, ga even van straat af. We hebben staan tellen op een hoteltoilet en zelfs in een koetsje.

Is het ethisch?

Wij vinden van wel. De drijfveer van Cubanen om aan euro's te komen is tweeledig. Een deel ervan bekostigt de emigratie ermee, de ander wil euro's zodat het spullen kan kopen in speciale winkels waar de voorraad wel goed is.

Wij betalen op reis graag eerlijke prijzen voor producten en diensten en we zijn niet terughoudend in fooien (mits de levering heel goed was). Maar we zijn niet degenen die een verrot economisch systeem komen en kunnen veranderen, want die loodzware verantwoordelijkheid ligt bij de leiding in Havana. Er is een legitieme vraag naar buitenlandse valutea en we houden het er op dat er een win-win-situatie is.

Tenslotte

Een dan nog de laatste tips: 

• wat je gewisseld hebt, moet je ook echt uitgeven. Als je op de luchthaven komt, zie je (in vertrekhal 3) aan de rechterkant een bank waar je pesos om kunt wisselen. De koers is natuurlijk überslecht, maar het is meer dan 0. Na het inchecken is er geen gelegenheid meer om pesos uit te geven.
• Op de luchthaven -waar je dus alleen maar kunt betalen in euro's- moet je er op staan dat je betaalt met je creditcard. Echt doen, ook al wordt er om het hardst geroepen dat betalen met de kaart niet lukt: bijvoorbeeld omdat het apparaat niet werkt of omdat er geen papier is om bonnetjes te printen. We riepen dat dat echt hun probleem is en dat het de kaart wordt of niets en toen bleek er opeens wel papier te zijn. Want was de truc van deze ambtenaar die daar staat namens de Cubaanse overheid? Door aan te dringen op het betalen in cash kan er gesjoemeld worden, zonder dat er toezicht op is. Op het bord stond dat een hamburger 3,50 euro was, maar ze vroeg 5 euro. Door met de kaart te betalen, kon ze er niet om heen om het echte bedrag in te zetten. Er zijn zelfs grenzen aan Cubaans bedrog.