La Bayamesa
BAYAMO - Het verzet van de Taíno toen de Spanjaarden kwamen, de opstand en de oorlogen tegen de Spanjaarden in de 19e eeuw maar ook de revolutie van Fidel c.s.; ze startten allemaal in het oosten van Cuba. 'Te wapen helden, ren!' (¡A las armas, valientes, corred!). Het was een oproep tot strijd die door de eeuwen heen heeft geklonken. Het is daarom niet zo raar dat het Cubaanse volkslied juist hier in el Oriente werd geschreven.
Het is ook niet vreemd dat het volkslied van links tot rechts in de harten is gesloten en het geen gewetenswroeging bij Fidel opleverde, om La Bayamesa (het volkslied) in stand en ere te houden. Sterker nog, de tekst houdt de strijdlust er wel in (denkt men). Trouwens, ook de gevluchte Cubanen in de USA zingen het volkslied vol overgave, maar dan met hun eigen motieven.
Het volkslied werd geschreven naar aanleiding van de slag van Bayamo (vandaar de naam van het volkslied). Deze slag was het eerste wapenfeit in een onafhankelijkheidsoorlog die tien jaar zou duren (1868-1878) en startte nadat suikerplanter Carlos Manuel de Cespedes de onafhankelijkheid uitriep. Deze oorlog zou uiteindelijk gewonnen worden door Spanje, maar het effect was wel dat het vuur van de opstand oplaaide en niet meer zou doven; Cuba had laten zien dat het niet helemaal machteloos was.
Paardrijdend
De oorlog werd verloren, maar de slag van Bayamo in 1868 zelf werd door de rebellen gewonnen en dat leidde tot euforie. Op het slagveld liep ook de dichter Pedro Felipe Figueredo en het verhaal gaat dat hij op verzoek van het volk al paardrijdend de tekst schreef op een al bestaande melodie.
Figueredo werd overigens een jaar later gepakt door de Spanjaarden en gefusilleerd.
Hij schreeuwde (zo luidt het verhaal althans) vlak voor het fatale moment: ¡Morir por la patra es vivir! (Sterven voor het vaderland is leven), een zin uit het lied.
Het lied bestond oorspronkelijk uit drie coupletten die vooral bestonden uit anti-Spaanse kreten; handig als je een oorlog wil voeren, maar niet als je later in vredestijd je met Spanjaarden wilt verhouden.
In 1902 werd La Bayamesa het officiële volkslied en sindsdien wordt het vol overgave gezongen, welke president er ook aan de macht is.
Klik op de banner om terug te keren op ons reisblog
Ten aanval, ren, mannen van Bayamo,
Want het thuisland kijkt trots naar jullie
Heb geen angst voor een glorieuze dood
Want om te sneuvelen voor het land is om te leven.
Te leven in ketenen
is om te leven in oneer en schande
Hoor de trompetten roepen
Te wapen, helden, ren!
¡Al combate, corred, bayameses!,
Que la patria os contempla orgullosa;
No temáis una muerte gloriosa,
Que morir por la patria es vivir.
En cadenas vivir es vivir
En afrenta y oprobio sumido.
Del clarín escuchad el sonido:
¡A las armas, valientes, corred!